Vũ Thị Định (Hoa Tâm, 1906-1986)

Vũ Thị Định sinh năm 1906 tại làng Mai Động, (nay là xã Mai Động, huyện Kim Động). Năm 21 tuổi đã trở thành ngôi sao của làng chèo Hưng Yên, rồi Hà Nội, Hà Đông, Hà Bắc… với các vai đào Huế trong Tuần ti đào Huế. Xúy Vân trong Kim Nham, Thị Mầu trong Quan Âm Thị Kính…

Nghệ sĩ Hoa Tâm còn nổi tiếng với các vai Điêu Thuyền (tuồng Phụng Nghi Đình), Bàng Quý Phi (tuồng Tra án Bàng Quý Phi), Đào Tam Xuân (tuồng Trảm Trịnh Ân)…

Trước cách mạng, vừa diễn vừa học những người đi trước, bà vừa có tài năng vừa có nghị lực vượt lên, khổ công rèn luyện thành một nữ diễn viên nổi tiếng cả về chèo lẫn tuồng.

Từ ngày giải phóng miền Bắc (1954), được bồi dưỡng về tư tưởng nghệ thuật, bà Hoa Tâm đã có những bước tiến dài về nghệ thuật. Qua nhiều tiết mục của Đoàn chèo Hà Nội, nhiều cơ quan nghệ thuật đã quay những cảnh bà diễn, ghi âm những đoạn bà hát coi như những mẫu mực nghệ thuật để làm tài liệu nghiên cứu giảng dạy.

Khi tuổi cao sức yếu, không còn ra sân khấu, bà say sưa truyền nghề cho lớp trẻ.

Gần sáu mươi năm hoạt động nghề nghiệp đầy tài hoa và sáng tạo, nghệ sĩ Hoa Tâm là một trong những nghệ sĩ chèo tiêu biểu trong giới nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt hai.

Cảm phục cuộc đời hoạt động nghệ thuật đầy tài năng của bà, Trần Việt Ngữ đã viết tập sách về cuộc đời nghệ thuật của bà - “Nghệ sĩ chèo Hoa Tâm” - tập sách dày gần ba trăm trang - Nhà xuất bản văn hóa - 1979.