Quy định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp trong phòng, chống bạo lực gia đình

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi). Ảnh: TTXVN

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 10, chiều 16/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) gồm 6 chương, 62 điều, tăng 16 điều so với Luật hiện hành. Sau gần 15 năm thực hiện, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức, góp phần bảo vệ người bị bạo lực gia đình, xử lý các hành vi, vi phạm pháp luật trong phòng, chống bạo lực gia đình. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vụ việc có mức độ gây hại nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, tinh vi, khó lường và khó xử lý bằng các quy định pháp luật hiện hành.

Theo kết quả điều tra quốc gia công bố năm 2020, cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người (chiếm 32%) bị chồng bạo lực thể xác/hoặc bạo lực tình dục. Đáng chú ý, có 90,4% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ; chỉ có 4,8% tìm kiếm sự giúp đỡ của công an.

Kết quả điều tra này còn cho thấy, năm 2019, bạo lực gia đình với phụ nữ gây thiệt hại 1,8% GDP (tăng 0,2% so với năm 2012). Không chỉ bạo lực gia đình với phụ nữ mà bạo lực gia đình với trẻ em, người già cũng diễn ra phổ biến và có nhiều vụ việc nghiêm trọng trong thời gian qua.Theo Bộ trưởng, việc sửa đổi Luật Phòng, chống bạo lực gia đình là thực sự cần thiết nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; khắc phục những vướng mắc, bất cập của Luật hiện hành, đồng thời bảo đảm phù hợp với Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh, đại diện cơ quan thẩm tra cho biết, Thường trực Ủy ban Xã hội tán thành về sự cần thiết sửa đổi Luật nhằm thể chế quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng được thể hiện trong Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về quản lý phát triển xã hội có hiệu quả, nghiêm minh, bảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; đáp ứng yêu cầu phát sinh trong thực tiễn, khắc phục những bất cập trong các quy định của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình hiện hành.

Thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị cơ quan soạn thảo, trong quá trình sửa đổi Luật, tiếp tục bám sát phương pháp tiếp cận quyền con người, bảo đảm quyền con người, nhất là đối tượng đặc thù như phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi, ưu tiên nguyện vọng chính đáng của người bị bạo lực gia đình, tôn trọng các quyền của công dân khi xử lý các hành vi vi phạm về bạo lực gia đình và quan tâm các vấn đề về văn hóa, gia đình, đặc điểm tâm lý của các nhóm đối tượng cũng như đặc thù vùng miền, dân tộc.

Góp ý đối với dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đề nghị làm rõ một số hành vi liên quan đến giáo dục trong gia đình có phải là bạo lực như ép con em học đến 3-4 giờ sáng, bắt con phải đạt điểm 10 trong học tập, cưỡng ép việc học hành, thi cử và định hướng nghề nghiệp theo ý cha mẹ trong khi điều này vượt quá năng lực hay trái với nguyện vọng của con em mình.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chỉ rõ, việc trình dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) ngay từ đầu nhiệm kỳ thể hiện sự quan tâm rất lớn của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội vì hậu quả của bạo lực gia đình cả về thể chất và tinh thần là rất lớn.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, luật cần phải quy định rõ trách nhiệm và cơ chế phối hợp trong việc phát hiện và xử lý, cơ quan nào là chủ trì, cơ quan nào là phối hợp trong việc phòng ngừa bạo lực gia đình để quy trách nhiệm cụ thể bởi có nhiều vụ việc gây bức xúc dư luận lại do báo chí phát hiện, đưa tin, dư luận phẫn nộ.

Để luật khả thi trong quá trình áp dụng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần rà soát tổng thể các đạo luật liên quan nhằm bảo đảm tính đồng bộ, khả thi với các đạo luật khác như: Bộ luật Hình sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Luật Người cao tuổi, Luật Bình đẳng giới, Luật Trợ giúp pháp lý… Đồng thời, đánh giá tính khả thi của một số quy định khi giao thẩm quyền cho cấp xã, phường xử lý.

Tại phiên họp, các đại biểu nhấn mạnh, dự thảo Luật cần có quy định cụ thể để kịp thời bảo vệ người bị bạo lực gia đình và người tham gia phòng, chống bạo lực gia đình; hỗ trợ, xử lý vi phạm trong phòng, chống bạo lực gia đình về thông tin, truyền thông, giáo dục, tư vấn, hòa giải; quy định về báo tin, tố giác và xử lý tin báo, tố giác về bạo lực gia đình, đồng thời tăng cường sự đóng góp và tham gia của toàn xã hội, các tổ chức, cá nhân trong công tác phòng, chống bạo lực gia đình./.