Mai Văn Chung (Văn Chung, 1914-1984)

Mai Văn Chung là nhạc sĩ, bút danh Văn Chung, sinh năm 1914 tại Hà Nội. Quê ở Cống Vân, xã Tân Hưng huyện Tiên Lữ.

Văn Chung thuộc vào thế hệ nhạc sĩ sáng tác tiêu biểu của nền âm nhạc hiện đại Việt Nam. Tác phẩm nhạc mới đầu tay là bài “Tiếng sáo chăn trâu”, ra đời năm 1935. Đây cũng là một trong những sáng tác đầu tiên của nền âm nhạc mới Việt Nam.

Từ đó cho đến tháng 8 năm 1945, ông đã viết được gần 30 bài hát và bản nhạc cho đàn dân tộc, tiêu biểu là các ca khúc: Bên hồ liễu (1936), Bóng ai qua thềm (1937), Hồ xuân và thiếu nữ (1939)…

Hoạt động âm nhạc bằng tự học. Ông sử dụng nhạc cụ và sáng tác nhạc mới. Ông cũng là một trong những người sáng lập và tổ chức nhà xuất bản TRICEA chuyên in và phát hành các ca khúc mới của Việt Nam để chống lại ảnh hưởng của nhạc Tây - Tầu. Ông là một trong những người nòng cốt, diễn viên kịch nói của Đoàn kịch do Thế Lữ thành lập (1943).

Cách mạng Tháng Tám thành công, ông phục vụ ở Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam. Toàn quốc kháng chiến bùng nổ, ông gia nhập nhóm văn nghệ sĩ lên chiến khu, phụ trách tổ văn nghệ trong quân đội, sau đó chuyển sang Đoàn Văn công Tổng Cục chính trị. Trong kháng chiến chống Pháp, ông có nhiều ca khúc phổ biến rộng rãi như “Hò dân công” (1947), “Ăn no đánh thắng” (1954)…

Ca khúc “Đợi anh về” (thơ Ximônốp - Tố Hữu dịch) là một đóng góp trong việc phổ nhạc cho thơ.

Từ sau ngày miền Bắc giải phóng (1954) ông về công tác ở Bộ Văn hóa, sáng tác nhiều bài về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội: Ba cô gái đảm (1963), Cấy lúa thẳng hàng (1966), Cấy lúa xuân (1971)… Bài ca trên đường thống nhất, Từng bước đi vững chắc, Bác Hồ đời đời sống mãi… Ông cũng sáng tác cho thiếu nhi, tiêu biểu “Lý và Sáo”.

Từ năm 1964, ông làm Giám đốc Nhà hát giao hưởng - Hợp xướng nhạc vu kịch Việt Nam.

Ông mất ngày 27 tháng 8 năm 1984 tại Hà Nội, thọ 70 tuổi.

Nửa thế kỷ sáng tạo nghệ thuật, nhạc sĩ Văn Chung đã để lại một di sản quý báu cho thiếu nhi và một số tác phẩm âm nhạc thính phòng.